Reiru

Kovrilo de mia unua verko: kiam viro mastrumas domon, alia universo aperas antaŭ ni.Jesús Ángel

La domo mastro.

Verkita inter 2005 kaj 2008, ĝi estas mia unua verko. Fakte temas pri sep rakontoj, kiujn mi verkis uzante la samajn rolojn. Kiam mi finis la sepan, mi komprenis, ke mi povos unuigi la tuton en novelon, anstataŭ kelkajn diversajn rakontojn. Tial mi reverkis tiujn, kiujn mi jam havis, kaj aldonis aliajn sep ĉapitrojn, kiuj formigas tuton kaj unuigis la sep unuajn inter si.

Ambrosio, la ĉefrolulo, lernas baldaŭ, ke sia vera alvoko estas zorgi pri sia hejmo kaj tiuj, kiuj estas liaj, kaj iom post iom li malfermas sian koron al diversaj virinoj, kiuj malfermas siajn al li preter morto.

Tiu novelo estas mia opera prima (unua verko), kaj pro tio mi verkis ĝin kun pli da amo kaj iluzio laŭ miaj tri unuaj jaroj kiel verkisto, post la komenco de la jarcento 21ª. Laŭ pli ol ducent paĝoj ni ĝuas la dolĉaĵon, komprenemon kaj dramo, kiu produktas tiu amo, kiun povas veni el Ambrosio, kiu honoras sian nomon (hispane ĝi signifas dolĉulo). Tre facile sekvi kaj kompreni, la novelo havas indekson pri roluloj je la fino, tiel ke oni povas bone navigi la rakonton, kiu  enhavas sep ĉapitroj, kiuj povus esti sendependaj rakontoj, kaj tamen havas teman unuecon kaj argumentan ku nla sep lastaj, kiujn oni ne povas kompreni unu sen la aliaj.

Tiun libron oni ankoraŭ ne sukcesis publikigi en la hispana, kvankam de kelke da tempo Eldonejo Dédalo, de Barselono, estas publikigonta ĝin. Se tio ne ŝanĝas baldaŭ, la esperanta versio estos la unua, kiu aperos, ekzakte ĉi tie.

Mi esperas, ke vi ĝoju tiun rakonton sesoblan. Se tio ne estas tiel, mi pristudos volonte viajn kritikon. Se vi ŝatas ĝin, mi estos kontenta scii pri tio.



Sekvas  fragmento de Ĉapitro 2ª:

Elstara virino

Jozefino studis arĥitekturon. Ŝi studis en Barselono. Ŝi venis fojfoje al Alikanto, kie ŝiaj gepatroj vivis. Ankaŭ mi loĝis tie. Mi studis pri Sciencoj de Edukado. Tio estas diri, ke mi volis iĝi unuagrada instruisto. Mi neniam estis bona studento. Tio ne signifas, ke ni instruistoj estas malbonaj studentoj, fakte kutime okazas male. Sed oni finas universitaton pli frue ol kuracistoj, arĥitektoj, kaj iu ajn aliaj metioj. Kiam mi estis infano, mi volis iĝi pastro, sed mia patro ne permesis tion. Danke al Dio, ĉar mi ja ŝatas virinojn. Mi ne scias, ĉu virinon ĝenerale, ĉar mi ankoraŭ diris ne al iu el ili. Feliĉe por mi ili ne proponas tiom ofte kiel ni, viroj... Nu, ni parolu pri Jozefino.

Jozefino estis diino unu metro okdek alta, sep dek kiloj, blonda hararo ĝis la mezo de ŝia dorso, iom kolera, sed se oni scias paroli al ŝi, dolĉaĵo. Kaj enamiĝinta al teknika desegno, kaj aliaj aferoj, kiujn mi arde prifajfas. Mi konis ŝin la tagon, kiam ŝi venis en mian universitaton vidi mian amikon Antonon. Tuj de kiam mi vidis ŝin mi ŝatis ŝin, sed male al tio, kion mi faris trovante belulinon en la estinto, mi ne plu estis tiom idiota, kaj mi jam lernis nomi aferojn per siaj veraj nomoj, kiam mi emis fari tion. Pro tio nia intervjuo estis diversa al tiu alia:

"Pardonu, ĉu vi scias tion, kiu estas klasĉambro Unua C?"

"Jes, jen ĝi, fronte al ni. Apude la kafejon. Kiun vi serĉas?"

"Mi serĉas Antonon Bermúdez".

"Ho, estas koincido: mi ankaŭ atendas lin. Li eliros la klason post kvaronhoro. Mi proponontis vidi filmon, sed se skulptaĵo tia, kia vi estas, serĉas lin, estas prudente, ke mi foriru".

"Ho, ja sufiĉas! Ĉu vi ne invitas min vidi vian filmon?"

"Nu, knabino, se vi permesas min, kompreneble jes. Sed..., mi ne komprenas, ke se vi serĉas Antonon, mi estu meze de vi du".

"Ho, jes, rilaton inter gekuzoj oni devas nepre respekti, ĉu ne?", ŝi primokis.

"Nu, ni prezentu unu la alian: mi estas Ambrosio, la plej bona amiko de Antono. Kaj vi?"

"MI estas Jozefino, la kuzino de Antono. Li promesis preni min en la urbon per aŭto".

"Ha, vi estas la barselonanino, ĉu ne? Li jam parolis al mi pri vi, jes. Nu, mi estas via ŝoforo. Li kaj mi ĉiam iras kune, kaj hodiaŭ mi ne emis aŭskulti la tedan klason pri Didaktiko, do mi ne iris. Sed ni povas havi kafon ĝis kiam Antonovenos. Poste li serĉos nin en kafejo, se li ne preferas promeni en la urbon..."

Nun mi estis pli matura, nur unu jaron post Karmen. Mi ja kreskis multe. Sed tiu Karmen ĉe la muzeo helpis min multe pri tio.

Jozefino estis impresiva knabino, kiel mi jam diirs. Aldone, bonpriparolita de mia amiko Antono. Kiam li finfine vneis, ni jam estis parolintaj pri kelkaj aferoj. Ĉar mi estis estonta instruisto fakiĝante pri homaj sciencioj, mi interesiĝis pri arto kaj ĝia praktika parto, kiun Jozefino esperis fiksi en konstruaĵoj, kiujn ŝi faros en la estonto. Ŝi estis sufiĉe libera virino, kiu esperis vivi por kaj de sia laboro, kaj ne pasigi sian vivon enhejmo, atendante sian edzon. Mi aprobistion. Mi ĉiam ŝatis sendependajn, pasiajn virinojn.

Tiun tagon ni iris en kinejon kun Antonon. Ni spektis filmon de Ingmar kaj Ingrid Bergman. Ĝi estis bela, kaj poste ni pridiskutis ĝin. Jozefino impresis min plue pro la akurateco de sia juĝo, kaj la maniero direkta per kiu ŝi komprenigis sian penson. Mi ŝategis aŭskulti ŝian sopranan voĉon kaj saĝan paroladon. Verŝajne plaĉis al ŝi, ke mi aŭskultu ŝin, ĉar ni interkonsentis rendevuon.

Kaj poste enove. Kaj denove. Antono ne plu venis ku nni. Vere li malmankis. Jozefino estis tre lerta knabino, kaj tre aktiva. Mi ne scias kial, mi trovis subite mian brakon sur ŝiaj ŝultroj, kaj sia sur mia talio.  Ni parolis kaj diris kulturajn vortojn, tre pripensitajn, pri seriozaj temoj. Kaj inter du gravaj frazoj ŝiaj, mi ne scias kiel okazis, sed plej eble post invito de ŝiaj belaj okuloj, mi premis kison sur ŝiajn lipojn. Ŝi ne ŝajnis ofendita, sed tute male. Ŝi eĉ ŝajnis sopiri, kvazaŭ ŝi atendis mian kison delonge. Eble ŝi jam pensis, ke mi neniam decidos kisin ŝin. Sed..., kial ŝi ne faris?, ĉar ŝi estis aktiva virino, tre decidema kaj feminisma.

Jaroj venis kaj foriris, kaj ŝi jam estis en la tria jaro de arĥitekturo, kaj mi jam finis mian karieron pri instruisto. Fine de tiu kurso mi vidis min kun mia titolo universtitat, kaj ŝi jam pasis la mezon de sia kariero. Nia afero progresis bonorde... Tiun someron ni pasigis kune en plaĝo de Sankta Johano, en Alikanto, kie miaj gepatroj havis domon.

Mi petis postenon en Barselono, kaj jela komenco de la sekvanta kurso mi estis nomumita kiel provizoran instruiston en la Grafa Urbo. Dekomence ni luis modestan apartamenton en duonkaŝita strato kies nomo estas Esperanto, kaj ni vivis kvazaŭ geedza paro, sed neniam venis en niajn kapojn geedziĝi oficiale. Tio estis en nia zorgo. Ni amis unu la alian, jes, sed niaj ideoj estis tre klaraj, kaj ni sciis, ke tiu mirinda afero, kiun ni vivas, ne daŭrigos ĉiam. Kaj ni volis eliri tiun rilaton sanaj kaj tutaj, konservante bonan amikecon. MI ne konceptis,ke povus ekzisti pli bona virino, eĉ samkvalita kiel mia Jozefino, kaj ŝi pensis same pri mi. Sed ni ne estis tiom stultaj, ke ni ne konsideris, ke iam ni ne falos el nubo mirinda, kie ni loĝis. Kvankam, mirinde, ni ankoraŭ ne falis en la estanto. Pensi, ke ni povas fali helpis nin pensi unu pri la alia ĉiam, kaj esti kune pli da tempo ol iu ajn alia paro, kiun ni konas. Kopmreneble, al tio helpis ankaŭ, ke ni sciis alkutimiĝi al gravaj ĝanĝoj en niaj vivoj.

Unu el tiuj venis kiam ŝi finis sian karieron, kaj estis ofertata bonan postenon en Stokholmo. Ŝi ĉiam kompetentis pri lingvoj, kaj mi ne estis tro mallerta pri ili. Sed..., kion faros simpla instruisto en Svedio? Ŝi finis brilan karieron en Barselono, kaj multnaciaj entreprenoj serĉas fojfoje en universitatoj novajn valorojn al kiuj pagi malmulte kaj postuli multe. Kaj ŝi estis promesita postenon helpi projekti kaj direkti konstruadon de nubskrapan konstruaĵon. Ĝi estus mirindaĵo, kaj ĝi ja estis tia. La unua laboro de mia Jozefino. Kiam mi vidis ĝin, mi sentis, ke mi estas Napoleono.

Mi respondas la demandon de mia lasta paragrafo: ni du devis apartigi, sed simpla instruisto de unuagrada lernejo povas fari nenion en Stokholmo, escepte de dommastri por mia amatino: purigi ŝian domon, kuiri por ŝio, lavi ŝiajn vestaĵojn, kaj atenti al tio, ke nenio manku al ŝi. Kaj mi memoris pri miaj fratinetoj ĉe miaj gepatroj, demandante min kial diable tiuj du havos viron laborante por ili ŝanĝe al tio, ke ili zorgos pri lia domo, kaj mi ne povos fari same? Tial mi diris mian Jozefinon, ke li adiaŭas instruadon por ŝi, kaj ke mi zorgos pri ŝi kiel pri mia plej valora juvelo, kaj ke ŝi nur devas preni monon por manĝi kaj io pli. Ŝi ekploris. MI supoas, ke tiun tagon mi estis la revon de ĉiu feminisma virino. Kaj ŝi estis tia, krom ĉarma knabino. Ni nenima parolis pri la afero, sed eble ŝi pensis iam, ke kiam nia rilato produndiĝis pli, mi petis al ŝi decidi inter ŝia metio kaj mi. Sed tio estus sensencaĵo: kiel malprofiti geniinon pri arto kaj scienco kiel dommastrino por instuisto?

Mi agnoskas, ke mia patrino neniam komprenis tion. Mia patro sentis honton, sed mia frato Manolo gratulis min. Li diris al mi ion similan al "Ho, ulo, vivi de virinoj estis ĉiam mia revo. Vi estas mia idolo". Sekve, neniu komprenis min. Sed mi prifajfis. Mi amis Jozefinon, kaj kun ŝi mi irus je la fino de la mondo. Aŭ almenaŭ ĝis Svedio. Sed post Svedio ni iris en Kenion fari alian aferon. Mi ne demandis multe pri ŝia laboro, eĉ se ĝi multe okupigis ŝin. Sed ni pensis, ke hejme ŝi devas forgesi pri ĝi tiel ke la venintan tagon ŝi povus labori plene.


Lo malo es que su trabajo le absorbía cada vez más. Y cada vez se iba más temprano y volvía más tarde. A veces yo iba a buscarla con el coche, pero otras veces me decía que no fuera a por ella, pues estaría reunida hasta tarde, y que ya vendría ella.

Luego vinieron las fiestas. Yo iba con ella al principio, pero no cuajaba bien yo en aquellas reuniones, de mujeres guapas y hombres panzudos y bordes queriéndoselas ligar.

–¿Y Vd. para qué empresa trabaja, joven?– me decía la esposa de alguno de aquellos ingenieros.

–Para ninguna, señora. Yo soy el compañero de Josefina Bermúdez.

Y las pobres señoras, tanto si eran europeas como si eran africanas –sobre todo si eran africanas– se quedaban mirándome con aire estupefacto, por no decir estúpido, no dando crédito a lo que oían.

–Sí, pero aparte de ser su compañero, ¿a qué se dedica Vd?

Y no entendían que les dijese que a lo mismo que ellas: a lavar la ropa, a hacer la compra, a cuidar de la casa. Eso, sobre todo en África, es cosa de la mujer, que no del hombre. Al final decidimos que yo no iría más a esas fiestas, pues no estábamos allí para educar a clases sociales completas de una sociedad atrasada y machista.

Luego nos fuimos a Brasil. Es un país maravilloso e infinito. Pero tampoco se entendía, en los círculos en que nos movíamos, la relación que tenía con Josefina. A mí me daba igual, porque la única persona que tenía que entenderla se acostaba conmigo todas las noches.

En Brasil estuvimos dos años. Al final le salió a Josefina una oferta de trabajo muy interesante en Seattle, Estados Unidos, y para allí nos fuimos. Eso coincidió cuando estaba embarazada de un mes, aunque todavía no lo sabíamos. Su estado no le impidió trabajar hasta casi el final del embarazo, y yo la cuidé con la solicitud de que es capaz un buen compañero y fiel amo de casa. No le faltaba de nada. La llevaba todos los días en coche a la oficina, le llevaba el almuerzo y comía con ella en su despacho, y luego me iba a mis quehaceres. Luego volvía para recogerla por la tarde. Ella se dejaba querer, y yo disfrutaba queriéndola.

Y por fin llegó nuestro querido Jimmy. Nos habíamos aclimatado bastante bien a Seattle, y quisimos ponerle un nombre típico americano, en honor de la tierra que nos había acogido tan bien y donde nos habían tratado tan bien, pues allí practica todo el mundo el arte de no meterse donde no le importa, y todo le parecía muy bien. No nos hubiéramos ido de allí nunca.

Pero..., a los tres años le hicieron una oferta de trabajo en Madrid, y eso suponía volver a la madre patria, según ella decía. A mí me importaba un comino eso de la madre y de la patria, pero si eso era importante para mi Josefina, para la cual de pronto era primordial educar a nuestro hijo en nuestra cultura y en nuestra lengua, yo no podía hacer otra cosa más que apoyarla.

Pensaba que al volver a casa ella se iba a tranquilizar un poco, pero me equivocaba. Las reuniones de trabajo seguían, y había días en que no venía a casa para nada. Otro más malicioso hubiera pensado que me la estaba pegando, pero yo sabía que nadie le iba a dar lo que yo le daba a Josefina. Y que ella lo sabía también. Pero, claro, pudiera ser que eso ya no fuera lo que ella quisiera. El hombre perfecto no existe, dicen, y si alguna lo encuentra, puede que le dé asco vivir con él. Es una idea que me vino no sé de dónde, seguramente lo leí en alguna parte, pero fue tomando cuerpo poco a poco.

Parecíamos felices, y la verdad es que yo me dedicaba a educar a nuestro Jimmy. Jugaba con él todos los días. No lo llevé a guarderías, pues ellas no pueden darle todo lo que un buen padre puede darle. No aparcaba al crío, sino que lo llevaba conmigo a todas partes. Y si no podía, no salíamos ninguno de los dos. La compra, por ejemplo, ya no iba a hacerla con tanta asiduidad ni con tanto tiempo. Siempre me había gustado a mí eso de comprar, pues no en vano en eso se basa nuestra cultura occidental. En el mercado me encantaba el regateo, y allí donde no se podía, procuraba ganar en calidad, si el precio era fijo. Pero con Jimmy a cuestas eso no se podía hacer. Por lo tanto, no eran pocos los días en que llamaba al supermercado para que me trajeran la compra a domicilio. Al fin y al cabo, no teníamos problemas de dinero.

Cuando llegaba Josefina, las conversaciones ya no se centraban tanto en su vida y milagros, sino en los de nuestro hijo: su primera sonrisa, su primera sílaba, si había llorado, si había cagado mal, si comía bien, si se peía a gusto, y un largo etcétera. Supongo que ella echaba en falta aquellos meses en que le daba pecho, actividad que tuvo que cortar debido a su trabajo. Pero yo me preparaba unos biberones de primera y lo llevaba con frecuencia al pediatra, no porque estuviera enfermo, sino para que le hiciera las revisiones periódicas y algunas más si yo, padre primerizo, le notaba algo fuera de lo común. Una de las cosas de no tener que depender de la seguridad social es que puedes pagarte la medicina preventiva.

Pero no todo era idílico en esta vida que había escogido yo conscientemente. Además del rechazo social de muchos que, en el fondo, me envidiaban a mí o la envidiaban a ella, había problemas de tipo práctico: yo no podía meter a una criada en casa para que me ayudase, pues ninguna vendría, o vendría con propósitos no siempre claros. Por eso pregunté en el supermercado de mi barrio a una de las cajeras más simpáticas, que si conocía a algún hombre que se dedicase a labores de limpieza o estuviese dispuesto a hacerlo. Ella me dijo que su novio, José (o Jose, como ella le llamaba), estaba en el paro, y que cogería el trabajo que fuera. Era un chico joven, fuerte, y dispuesto a aprender lo que fuese, pues no quería estar mano sobre mano. Yo le pedí el teléfono y le llamé aquella misma tarde:

–¿Oiga? ¿Es Vd. José, el novio de Mari Tere?

–Sí, dígame: ¿es Vd. el del trabajo?

–Claro. Pero es un trabajo especial. A lo mejor no le interesa, pero pago bien.

–Si paga bien, me interesa.

–¿Tiene Vd. experiencia en el trabajo doméstico?

–No mucha. Bueno, yo sé guisar, limpiar un poco, en fin, cosas de vivir solo en un piso de soltero.

–Bueno, mire, para aclarar términos: busco a un hombre que esté dispuesto a trabajar de chacha. El trabajo supone guisar todos los días, limpiar, planchar, fregar, y todas las cosas que hacen habitualmente las mujeres empleadas de hogar. Supongo que no estará Vd. muy al día, pero me vale si está Vd. dispuesto a aprender rápido.

–Bien. Se puede estudiar. ¿Cuanto pagan?

–En principio puedo ofrecerle ciento cincuenta mil pesetas y la seguridad social. A los seis meses de prueba, si todo ha ido bien, subiría a doscientas mil.

–¿Ciento cincuenta mil? ¿Cuándo puedo comenzar?

Esa misma tarde vino a verme, y discutimos sus obligaciones, pagas extras, y otras cosas que hay que negociar siempre con la  clase trabajadora. Por supuesto, aproveché la situación de Jose, que tenía permiso de conducir, y por lo tanto podía también ir a hacer alguna que otra gestión, en caso necesario. Tampoco se trataba de explotarle, claro, y dejé claro que los servicios especiales tendrían una prima especial. Por ejemplo, cuando Josefina viniese de alguno de sus viajes –pues ya no le acompañaba yo a todos–, si yo no podía ir a buscarla con el niño, iba Jose, convertido en nuestro chófer.

Cuando se lo presenté a Josefina se llevó una sorpresa, supongo que agradable. Yo había hablado con ella de meter a alguien que me ayudase con el trabajo de la casa, y ella había supuesto que se trataba de una mujer. Yo no tenía prejuicios sobre eso, pero me imaginé las posibles situaciones equívocas que se podían plantear, así que decidí desde el principio contratar a un fámulo en lugar de fámula. Acordamos ocho horas diarias, pero movibles si había necesidad, con prima aparte por el desplazamiento horario, claro.

Como tenía un encanto especial para los niños, enseguida se hizo con la amistad de Jimmy, y aprendió pronto a realizar las recetas que yo le iba enseñando, que me habían costado a mí muchas más horas perfeccionar. A mí siempre me había gustado comer bien, y desde que me hice amo de casa puse todo mi empeño en que mi mujer estuviera orgullosa de las cosas que yo le preparaba. Lo malo es que no siempre podía venir a comer conmigo. Pero, bueno, Jose aprendió pronto a realizar una cocina de emergencia para los días en que yo no me podía regalar el tiempo de preparar algo nuevo y exquisito para la  gente que yo más quería en el mundo. Con la bayeta también se hizo pronto, y el aspirador ya lo dominaba antes de entrar a nuestro servicio. En todas las casas se hace un zafarrancho general al menos una vez a la semana. Bien, nosotros hacíamos dos, martes y viernes, pero he de reconocer que desde que apareció Jose, hubiera bastado con uno al mes. En realidad mantener lo que se había hecho era relativamente sencillo, pero seguíamos haciendo lo gordo dos veces por semana. Como resultado, nos podríamos haber afeitado mirándonos en las baldosas de cualquier habitación.

Era Jose un joven presumiblemente rubio, pues estaba rapado, de un metro setenta, de modales suaves y muy risueño. Más bien fuerte, musculoso, sin llegar a ser excesivamente cachas, que había cursado hasta segundo de BUP en su ciudad natal de Huelva, y que había trabajado en varios oficios manuales, como agricultor y obrero de la construcción. Este no era su primera experiencia con el mundo de la limpieza, pues había sido basurero en Aracena, un pueblo de aquella provincia, y también había trabajado como eventual en el servicio de limpieza de un colegio en Bonares, otro pueblo de Huelva. Le encantaban los retos, y el trabajo que le proponía yo le hacía gracia y esperaba superar la prueba.

-oOo- 





Reiru